خلاقیت و ابتکار عواملی‌اند که هنرمندان را از دیگران افراد جامعه متمایز می‌کنند. اما درجه این خلاقیت و ابتکار نیز در بین هنرمندان یکسان نیست و به نوعی نوابغ هنری از درجه خلاقیت و ابتکار بیشتری نسبت به سایر هم‌قطاران خود برخوردارند.

.

گاهی این نوآوری‌ها منشا تحولات بزرگی می‌شوند و گاه یک سبک یا یک جریان هنری را در یک دوره رواج می‌دهند که تا مدت‌ها منشا اثر و سنگ محک ارزیابی آثار سایرین خواهد بود. از دست دادن چنین افرادی مایه تاسف و اندوه جامعه هنری است. هفتمین روز از سال نوی میلادی (۲۰۱۶) یکی از همین روزهای تلخ برای هنرمندان و هنردوستان بود. آندره کورژ (André Courrèges) طراح مد برجسته فرانسوی در سن ۹۲ سالگی درگذشت. او مدت ۳۰ سال بود که با بیماری پارکینسون دست و پنجه نرم می‌کرد، از این‌رو نگاهی اجمالی و مختصر به کارنامه هنری او خواهیم داشت.

«هنر مد» یا همان «فشن آرت» تا پیش از دهه ۱۹۲۰ میلادی بیشتر متکی به سبک لباس‌های بورژوازی و پر زرق و برق و دست و پاگیری بود که برای زنان طراحی می‌شد و به نوعی نشانه درجه اجتماعی افراد نیز بود، اما رفته‌رفته با ظهور طراحان مدی همچون کوکو شنل، ایو سن لورن، آندره کورژ، پیر گاردین، ماری کوانت و سایرین با نوعی رنسانس در «فشن آرت» مواجه می‌شویم که به این هنر جنبه تجاری نیز می‌بخشد و آن را همگانی‌تر می‌کنند. به نوعی این دوره مرحله گذار از «هنر مد» به «صنعت مد» است. یکی از این چهره‌های کلیدی این دوره آندره کورژ است.

کورژ در سال ۱۹۶۱ میلادی مزون مدش را به کمک همسرش کوکلین تاسیس کرد. برند کورژ، در خیابان فرانسوای یکم، در پاریس در بوتیکی سراسر سفید قرار داشت و از همین مکان مجموعه لباس‌های حاضری، لباس‎های سفارشی و لباس‌های ورزشی روانه بازار می‌شد. کورژ پس از آن با عطر Empreint، وارد دنیای عطر شد و مد مردانه را نیز در سال‎های ۷۰ میلادی وارد بازار کرد. گفتیم که تا پیش از این لباس‌های زنان بسیار دست و پا گیر بود، دامن‌های بلند و بعضا پرچین و پر پلیسه که هم سنگین بودند و هم مانع فعالیت زنان در محیط‌های اجتماعی می‌شدند. کورژ و البته پیش از آن ماری کوانت اقدام به طراحی دامن‌هایی کردند که عموما روی زانو یا بالاتر از زانو قرار می‌گرفت که به نام «مینی‌ژوب» خوانده می‌شدند. همچنین کورژ شلوارهای زنانه را به عنوان یک استایل مناسب برای حضور در محیط‌های اداری و کار ارائه کرد که بسیار مورد توجه زنان آن دوره قرار گرفت و با پیروی هنرمندان از این سبک به تدریج مردم عادی نیز به این نوع لباس‌ها علاقه نشان دادند. تا جایی که هنرمندان بسیار مطرحی چون اودری هپبورن، بریژیت باردو و کاترین دونوو شیفته طراحی‌های کورژ شدند.

کورژ که تا اینجا تحول عظیمی در «فشن آرت» به وجود آورده بود کم‌کم رویکرد تولید انبوه را نیز به فعالیت‌های خود افزود؛ لباس‌های راحت و قابل استفاده برای همه. اینچنین بود که به نوعی «هنر مد» آرام‌آرام به سمت «صنعت مد» پیش رفت. کورژ بعد از ایجاد این تحول به سراغ طراحی لباس‌های رفت که از حالت متعارف خارج بودند و به نوعی بیانگر دوره‌ای بودند که کورژ در آن زندگی می‌کرد: «عصر فضا». او مجموعه‌ای را با همین نام یعنی «عصر فضا» ارائه کرد که دارای ویژگی‌هایی فرامدرن بود. لباس‌هایی که با الهام از لباس فضانوردان بسیار عجیب و مبالغه‌آمیز طراحی شده‌ بودند و نشانه توجه همگانی به تسخیر کهکشان‌ها بود که در آن دوره با قدم گذاشتن نیل آمسترانگ به فضا پررنگ‌تر از همیشه نمود پیدا کرده بود. اما ابتکار کورژ در مجموعه «عصر فضا» به اینجا ختم نمی‌شود؛ او در کت واک این مجموعه نیز دست به ابتکار زد و از مدل‌ها خواست تا با حالتی نامتعادل روی سن راه بروند که نوعی معلق بودن در فضا را به بیننده القا کند که تا آن زمان بی‌سابقه بود و بعدها خود کورژ در کت واک‌های دیگر از مدل‌ها خواست تا با موسیقی جاز و حرکات موزون وارد صحنه شوند که با فلسفه کت واک که حاکی از قدم‌های استوار و حرکت روی یک خط مشخص و تعیین شده بود، بسیار متفاوت بود. کورژ همچنین به دلیل ابتکارش در استفاده از نقش‌های چهارخانه، پارچه‌های پلاستیک‌مانند و پی‌وی‌سی، استفاده از رنگ‌های فلورسنت و براق و طرح‌ها و بافت‌هایی که «آینده‌گرایانه» خوانده می‌شدند، معروف بود. فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه در بزرگ‌داشت آندره کورژ گفت: «او یک طراح بزرگ مد بود که با شکل‌های هندسی و مواد جدید، انقلابی را در مد لباس ایجاد کرد».

 

.