تاثیرات مککوئین بر مد و صنعت مد
از شلوارهای فاق کوتاه تا روسریها و شالهایی با طرح جمجمه، کفشهای عجیب تا خیاطیهای ماهرانه، الکساندر مککوئین یک پکیچ فوقالعاده را از خود برجای گذاشته است. اما به واقع چه چیزی او را از بقیه متمایز میکند و کارهایش چه تاثیری بر دیگران طراحان داشته است؟
.
برخی معتقدند که سهم الکساندر مککوئین در ارائه یک استایل در بین خیل عظیم افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند چندان هم زیاد نیست اما برخی دیگر هم با توجه به عمر کم این طراح، سالهای فعالیت محدودش و ماندگاری آثارش این نظریه را نمیپذیرند و او را در حد یک اسطوره ستایش میکنند. تاثیری که مککوئین طی ۳ دهه اخیر بر صنعت مد داشته غیرقابل انکار است و تقریبا هر نوع سلیقهای در هر سطح مالی از طرحهای وی استقبال کردهاند. برخی از این طراحیهای ماندگار و تاثیرگذار را با هم بررسی میکنیم.
شلوارهای جین فاق کوتاه
الکساندر مککوئین خالق شلوارهای فاق کوتاه است. این شلوارها «بامسترز» (Bumsters) خوانده میشوند و در سال ۱۹۹۶ میلادی توسط الکساندر مککوئین برای اولین بار طراحی و عرضه شدند. همچنین این شلوارها دارای چاک بودند که البته ریسک خطرناکی بود که مککوئین پذیرفت و طی سالیان مورد شماتت قرار گرفت. مایکل اولیویرا سالک که خود یک استایلیست، روزنامهنگار مد و کارگردان فش شوهای گالری مد «بلو پی آر» و دوست قدیمی الکساندر است، میگوید: «برای من بامسترز عنصری است که الکساندر مککوئین را توصیف میکند»؛ او در ادامه میافزاید: «این شلوارها، برای من آن چیزی است که الکساندر را برجسته و متمایز میکند چرا که بحثبرانگیز و جنجالی بودند و هستند». گرچه در زمان ظهور بامسترز تعداد کمی آن را مورد استفاده قرار دادند اما رفتهرفته این شلوارها به مد روز بدل شد. با این حال همه جسارت الکساندر را نداشتند و شلوارها با فاق کمی بلندتر از آنچه که مککوئین طراحی کرده بود وارد بازار شد. این سبک از شلوارها طی دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی رونق یافت و برای آن نام جدیدی در نظر گرفتند «مافین تاپ». «مافین تاپ»ها شلوارها یا دامنهایی بودند که تا زیر خط کمر بالا میآمدند و با داشتن یک طرح کمر ساده و جذب باعث میشدند که چربیهای پهلو بیرون بزند که خط بین اندامهای فوقانی و تحتانی بدن از هم مجزا شوند. گرچه امروزه استفاده از این گونه شلوارهای جین دیگر محدودیتی ندارد و خارج از مد تلقی نمیشود اما زمانی که مککوئین این شلوارها را رونمایی کرد با خیل عظیمی از انتقادها و توهینها مواجه شد. طراحی این سبک شلوار در آن دوره نوعی حرکت رادیکال از سوی مککوئین محسوب میشد. مایکل اولیویرا سالک معتقد است جنجالی که بر سر بامسترز بر پا شد به دلیل این نبود که این سبک احمقانه و بیاستفاده است بلکه به این دلیل بود که متفاوت از سایر سبکها بود.
طرح های جمجمه
یکی از موتیفهای جذابی که مککوئین در کتواک «های استریت» مورد استفاده قرار داد، طرح جمجمه بود. شال و روسریهای مککوئین با طرح جمجمه به یکی از مشهورترین کارهای او بدل شد. این طرح بسیار مورد توجه افراد سرشناس و بازیگران هالیوود قرار گرفت و افرادی همچون جانی دپ، نیکول ریچی، لیندزی دی لوهان و کامرون دیز از این طرح به شدت استقبال کردند. فی سویر استایلیست و ادیتور مجله «۱۲۵ مدم در اینباره توضیح میدهد که: «این شال مانند یک میراث تجاری است که تا سالیان سال برند مککوئین میتواند از آن کپیبرداری کند». او در ادامه میگوید: «شما میتوانید به فروشگاههای لوکس «های استریت» بروید و یکی از آنها را خریداری کنید». یکی دیگر از اکسسوریهایی که با طرح جمجمه به بازار آمد کیفهای کلاچ با طرح جمجمه بودند که مانند شالها بسیار مورد توجه قرار گرفتند تا جایی که مدلهای تقلبی بسیاری از روی آن طراحی و تولید شد.
هنر خیاطی
مککوئین کار خود را بهعنوان یک کارآموز در خیاطخانه «ساویل رو» آغاز کرد، جایی که کت و شلوارهای شیک مردانه طراحی و تولید میشد. تجربه کار در خیاطخانه «ساویل رو» برای او اعتبار زیادی در زمینه هنر خیاطی (برش و دوخت) محسوب میشد تا جایی که کارهای خیاطی بینقصی در فش شوها و کتواکها از مککوئین به نمایش درآمد. الکساندرا شولمن سردبیر مجله مد «وگ» در این خصوص میگوید: «او در برش زدن پارچه استاد بود». مککوئین تجارب اولیه را در تولیدی «اندرسون اند شپرد» و «گیوز اند هاوکس» کسب کرده بود و او ساماندهی به اشکال و تناسب بین آنها را در سبک خیاطی سنتی به خوبی آموخته بود. در طول این دوره او حتی برای پرنسس چالرز کت و شلوار دوخته بود. ایلی مکاسکیل سردبیر مجله مد «این استایل» میگوید: «مککوئین فقط طراح شوهای دیوانهوار نبود، بلکه خیاطیهای دقیق و ظریف او نباید از نظر دور شود». او میافزاید: «مککوئین لباسهای قابل پوشیدن زیبا و منحصربهفرد زیادی نیز خلق کرده است. ستهای ژاکت و شلوار و کت و شلوارهای شیک و خوشدوخت، دامنهای ترک و چاپهای بینظیر با طرحهای زیبا در مجموعههای بهار و تابستان او جزو بهترین آثار این هنرمند است». فی سویر معتقد است روشی که مککوئین لباسهایش را برش میزد و میدوخت تاثیری فراتر از کتواکهای مرسوم داشت و بر شیوه کار خیاطان در سراسر دنیا تاثیرگذار بود.
کت واکهای تئاترگونه
قفس پرنده، بالهای پَردار، کفشهایی با پاشنههای بسیار بلند و کتواکی که صحنه آن پر از آب است؛ اینها همگی موید این موضوع است که برای مککوئین کتواکها به مانند یک درام دارای داستاناند و نیازمند هنر اجرا خواهند بود. سر پل اسمیت طراح انگلیسی، معتقد است: «شوهای مککوئین اغلب بسیار تئاتری است… من به خوبی آن نمایشی که در آن از شاخ گوزن استفاده شده بود را به خاطر میآوردم». او از تکنولوژی روز در شوهای خود نیز استفاده میکرد. در سال ۲۰۰۶ میلادی مککوئین تصویر سه بعدی و هلوگرامیک کیت ماس را در شوی خود به نمایش درآورد. او تجربه اجرای شوهای زنده اینترنتی را نیز دارد. شوها اولیه او مملو از خشونت بودند که در آن زبانههای آتش، دانههای درشت برف و موسیقی بلند از ارکان اصلی بودند. سویر در اینباره میگوید: «شوهای او در زمان خودشان سرآمد و بهترین بودند و به مانند یک فیلم کامل سینمایی طراحی میشدند». او در ادامه میافزاید: «او مردم را وادار میکرد تا ورای آرایش صورت و مدل موی مانکنها را ببینند. او میخواست بینندگانش شاهد یک رویداد و واقعه مهم باشند و نه صرفا یک کتواک ساده». شوهای او مملو از رنگ، حرکت و احساس بود و مردم برای دیدن شوهای او ساعتها در صف میایستادند و بلیط شوهای او جزو گرانترینها بوده است.
سنت شکنی در استفاده از مدلها
مککوئین عاشق این بود که مردم و حضار را در شوهای خود متحیر کند. او کسی نبود که موافق هنجارهای صنعت مد گام بردارد. در شوی سال ۱۹۹۸ میلادی او همگان را به تعجب و حیرت واداشت؛ در این فشن شو او به جای استفاده از مدلها و سوپر مدلها به سراغ یک معلول رفت. ایمی مالینز یک ورزشکار پارالمپیک بود که هر دو پای خود را در دوران کودکی در اثر بیماری از دست داده بود. مککوئین برای او یک جفت پای چوبی مصنوعی طراحی کرد. جالب است بدانید که بسیاری از حضار متوجه نشدند که این پاها مصنوعی است و گمان کردند او یک نوع چکمه چوبی پوشیده است. هلن بویل استایلیست و مجری برنامههای مد میگوید: «شما همیشه باید توقع چیزهای غیرمنتظره را از مککوئین داشته باشید. همیشه در کتواکهای او همه منتظر خلق یک شگفتی بودند». او میافزاید: «استفاده از افراد ناتوان، وادار کردن تماشاچیان به ترک صندلی و جابهجایی در سالن، وادار کردن مردم به تعمق و تفکر و هیجانزده کردن اشخاص بخشی از اجرای کتواکهای بینظیر او بودند». مایکل اولیویرا سالک، میگوید: «مککوئین مد و فشن را دگرگون و متحول ساخت». او میگوید: «سوپرمدلها در شوهای او مانند اشرافزادگان نبودند. او یکی از طراحانی بود که برای جایگاه اجتماعی افراد اهمیتی قائل نبود و وقتی با تاپ مدلهای معروف کار میکرد آنها از جایگاه راحت و لوکس خود پایین میآورد و وادار به تکاپو میکرد». اولیویرا سالک همچنین اظهار داشت که مککوئین اولین کسی است که مدلهای هندی را در کتواکهای خود در شهر لندن به کار گرفت.
زشتها زیبا میشوند یا زیبارویان، زشت
برخی طراحیهای به یادماندنی مککوئین، عجیب، غیرمتعارف و نامانوس هستند. طراح مد معروف اسمات هنشل درباره طراحیهای عجیب و غریب او میگوید: «او طراحی مد نمیکرد بلکه چشماندازها و مناظری بدیع پدید میآورد». او در ادامه میگوید: « او سوفی دال (مدل و نویسنده انگلیسی) را در بین پروانهها اسیر میکند و یکی دیگر از مدلهایش را با اسپری رنگ میکند. او فشن و مد را با آنچه که انجام میداد ارتقا بخشید». اولیویرا سالک میگوید: «شوهای او فقط در مورد لباس نبود، بلکه نوع آرایش و حتی رژلبهای مدلها هم بخش مهمی از کار بودند». او در برخی از شوهای خود مدلها را به سبک گوتیک آرایش میکرد که در عین نامتقارن بودن زیبایی و تناسب ویژهای با کلیت طرح داشتند. استفاده از رژلبها در حواشی لبها به طور اغراقآمیز، آرایش مفرط و زیاد چشمها بهخصوص در رنگهای تیره نوعی حس تئاترگونه و دراماتیک را به شوهای مککوئین بخشیده بود. او برای این منظور با کمپانی محصولات آرایشی «مک» قراردادی منعقد کرده بود. هلن بویل میگوید: «او یک طراح مد نبود بلکه یک مبتکر و یک کارگردان خلاق بود».
درباره الکساندر مککوئین بیشتر بخوانید :
اهمیت الکساندر مککوئین در چیست؟
خداحافظی پسر نابغه
.